Aktualności

Kompetencje międzykulturowe w służbie Policjanta

Data publikacji 10.03.2025

Na początku marca w siedzibie Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie odbyło się spotkanie grupy roboczej powołanej w ramach Planu Wzmacniania Systemu Ochrony Praw Człowieka na lata 2025-2027, podczas którego wypracowano projekt programu szkolenia dla trenerów policyjnych z zakresu wielokulturowości. W wydarzeniu wziął udział również Pełnomocnik Komendanta Wojewódzkiego Policji w Opolu do spraw Ochrony Praw Człowieka Pani podinsp. Iwona Guterch.

Spotkanie otworzył insp. Artur Bednarek - Komendant Wojewódzki Policji w Krakowie, który podkreślił, jak ważne są tego rodzaju inicjatywy otwierające drogę do nowej wiedzy dla policjantów, ale także tworzące możliwość efektywnej komunikacji Policji z różnymi kulturami, których obecność w Polsce jest coraz bardziej widoczna. Zaznaczył, że bardzo ważne jest słuchanie, wsłuchiwanie się w potrzeby ludzi, aby móc efektywnie działać na polu bezpieczeństwa publicznego.

Całe spotkanie odbyło się pod szyldem Policyjnej Platformy Praw Człowieka, ponieważ oficjalnym partnerem projektu jest Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM), która wypracuje dla Policji ostateczną zawartość treści szkoleniowych, a w perspektywie przygotuje kadrę trenerską.

W ostatnim czasie widoczna jest w Polsce coraz silniejsza narracja i dyskusje na temat obecności cudzoziemców, a co za tym idzie wielu kultur, czy religii. Niestety naturalnym następstwem procesów migracyjnych jest także możliwy wzrost przestępczości popełnianej przez obcokrajowców. W ten sposób tworzy się grunt do polaryzacji społecznej, przekłamań, radykalizacji i ksenofobii. Bezwzględnie, przestępcy-obcokrajowcy winni być sprawiedliwie osądzeni, czy też deportowani, ale kosztów społecznych takich zachowań nie mogą ponosić obcokrajowcy, którzy respektują polskie prawo oraz szanują nasze tradycje, obyczaje, religie. Tego rodzaju kwestie chcą poruszać autorzy Programu – jaka wiedza międzykulturowa potrzebna jest policjantom, aby skuteczniej zwalczać przestępczość i jakie wiadomości są niezbędne by nieść wsparcie praworządnym migrantom, w drodze dialogu i poszanowania odmienności kulturowej.

Obecność Polski w Unii Europejskiej, rozwój gospodarki wolnorynkowej, wzmożone procesy migracyjne, dyktowane zarówno przesłankami ekonomicznymi, ale także uchodźczymi, zdynamizowały zjawisko wielokulturowości w Polsce. Wymienione czynniki  otworzyły nasz kraj na wiele procesów, w tym potrzebę społecznej integracji osób wywodzących się z różnych środowisk i związane z tym kształtowanie postaw i zachowań wolnych od uprzedzeń. Policjant, żyjący w zbiorowościach  nacechowanych szeroko pojętymi odmiennościami i różnicami, powinien filozofię misji służbowej „Pomagamy i Chronimy”, oprzeć przede wszystkim na gruntownej wiedzy  w obszarze różnic kulturowych, tak aby w toku codziennej służby nie kierować się stereotypami oraz ich negatywnymi następstwami.

Doskonalenie technologii i zwiększanie potencjału składającego się na dynamiczną i efektywną reakcję na zdarzenia, to nie jedyny wyznacznik skuteczności Policji w państwie demokratycznym. Równie ważne, co strona technologiczna, jest utrzymywanie najwyższych standardów etycznych, zarówno w kształtowaniu relacji zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Dlatego tak niezmiernie ważne jest to, aby organizacja w każdym możliwym miejscu i czasie dbała podnoszenie wiedzy i umiejętności policjantów w tych obszarach, w których mogą występować braki lub niedostatek. W kontekście godności człowieka, jako najwyższej niezbywalnej wartości, należy przybliżyć policyjnym pełnomocnikom oraz członkom zespołów ds. ochrony praw człowieka, jakie wyzwania niesie ze przedmiotowa kwestia, w środowisku  uniwersalnych zasad, którymi Policja kieruje się w toku wykonywania codziennej służby na rzecz społeczeństwa. Istotą godności jest jej niezbywalność, co jest niezmiernie ważne z punktu widzenia służby policyjnej. Przysługuje ona każdemu z samego faktu bycia człowiekiem, bez względu na to, czy jest człowiekiem prawym, czy przestępcą, Romem, Afroamerykaninem lub też osobą o innej orientacji seksualnej. Godność człowieka sytuuje się przed jakimikolwiek różnicami czy odmiennościami, orientacjami i poglądami. Wszyscy ludzie rodzą się równi pod względem swojej godności. Uwłaczanie czyjejkolwiek godności, zwłaszcza z punktu widzenia służby policyjnej, jest karygodne i absolutnie niedopuszczalne.

Współczesne polskie społeczeństwo żyje w świecie zróżnicowanym kulturowo, społecznie, wyznaniowo. Popularność zjawiska wielokulturowości jest skutkiem szybko postępującej globalizacji, migracji, otwarcia granic, czy też wynikiem wojen. Z jednej strony taka wielokulturowość wzbogaca społeczeństwa, z drugiej poprzez tę występującą różnorodność może prowadzić do pojawiania się nowych konfliktów, nie wyłączając aktów agresji.  Jest to spowodowane odmiennym systemem wartości sąsiadujących obok siebie ludzi ponieważ wielokulturowość łączy się z odmiennością kulturową, społeczną oraz polityczną. Celem tego szkolenia jest zatem zwrócenie uwagi na szeroki kontekst zjawiska, jego różnorodność, wielobarwność oraz wyzwania służbowe i edukacyjne, jakie stoją przed policjantami w następstwie tego zjawiska.

Zasadniczym celem szkolenia jest przygotowanie policyjnych pełnomocników oraz członków zespołów ds. ochrony praw człowieka do świadczenia doradztwa w obszarze zróżnicowanej kulturowo rzeczywistości, poznania roli kultury w budowaniu relacji interpersonalnych i międzygrupowych, w odniesieniu do działań Policji. Zapoznanie z wiedzą na temat różnic kulturowych w zachowaniu i komunikacji oraz kwestii rozwiązywania trudności w środowisku międzykulturowym, umiejętności pracy z osobami z różnych kultur, zatem nabycie kompetencji międzykulturowych przesądza o potrzebie wdrożenia tego szkolenia.

Powrót na górę strony